Zwiększenie zainteresowania zawodem pielęgniarki w Polsce jest ważnym wyzwaniem, szczególnie biorąc pod uwagę rosnące zapotrzebowanie na personel medyczny w związku ze starzeniem się społeczeństwa oraz rosnącymi wymaganiami w opiece zdrowotnej. Oto kilka kluczowych działań, które mogłyby przyczynić się do większego zainteresowania tym zawodem:
1. Poprawa warunków pracy i wynagrodzenia
- Zwiększenie wynagrodzeń: Pielęgniarki i pielęgniarze są jednym z najważniejszych elementów systemu opieki zdrowotnej, ale często ich wynagrodzenia nie są adekwatne do poziomu odpowiedzialności, jaką ponoszą. Wyższe pensje mogłyby przyciągnąć więcej osób do tego zawodu i zatrzymać już pracujących pielęgniarzy w systemie. Dochodzi do dyskryminacyjnych praktyk w ogłaszanych konkursach ofert świadczenia usług pielęgniarskich, szczególnie dotyczy braku uwzględnienia pochodnych wynagrodzenia w SWKO oraz ekwiwalentu za urlop, w tym braku możliwości odwołania się od decyzji komisji konkursowej, ponieważ odwołania i protesty trafiają do tych samych osób, które ogłaszają wyniki konkursu w danym publicznym szpitalu (sic!). Ponadto wynagrodzenie pielęgniarki musi być proporcjonalne wobec zawodu lekarza, ponieważ jako zawody medyczne stanowią zespół interdyscyplinarny. Trudno zaakceptować fakt, że dysproporcje wynagrodzeń na kontrakcie pomiędzy lekarzem specjalistą a mgr pielęgniarstwa ze specjalizacją wynoszą od 300 do 500% i wyżej w publicznych podmiotach leczniczych. Parytet proporcjonalności powinien być adekwatny jak jest np. w siatce płac, ale kontraktów już nie obowiązuje.
- Lepsze warunki pracy: Pielęgniarki często pracują w trudnych, stresujących warunkach, co może zniechęcać do wyboru tego zawodu. Poprawa ergonomii pracy, zmniejszenie liczby pacjentów na jedną pielęgniarkę oraz zapewnienie wsparcia psychologicznego i zawodowego może pomóc w poprawie jakości życia zawodowego pielęgniarek.
- Zwiększenie liczby etatów: Zwiększenie liczby etatów w placówkach medycznych pozwoliłoby na mniejszą intensywność pracy pielęgniarek, co wpłynęłoby na ich komfort pracy i satysfakcję zawodową. Poprawa jakości leczenia i opieki pacjentów bez wystarczającej ilości pielęgniarek na oddziale szpitalnym jest niemożliwa.
2. Lepsze wsparcie edukacyjne i szkoleniowe
- Rozwój programów edukacyjnych: Ważne jest, aby edukacja pielęgniarska była dobrze zorganizowana, dostępna i dostosowana do potrzeb rynku pracy. Programy praktyk zawodowych, staży oraz mentoringu mogłyby pomóc studentom lepiej przygotować się do pracy w zawodzie.
- Szkolenia zawodowe i awans zawodowy: Umożliwienie pielęgniarkom dalszego kształcenia, zdobywania specjalizacji oraz awansowania w hierarchii zawodowej może zwiększyć ich motywację do pracy i zaangażowanie w zawód. Pielęgniarki, które mają możliwość rozwoju zawodowego, są bardziej skłonne do pozostania w zawodzie i pełnienia bardziej odpowiedzialnych ról.
3. Zmiana postrzegania zawodu
- Zwiększenie prestiżu zawodu: Pielęgniarki często wykonują bardzo odpowiedzialną i wymagającą pracę, ale ich rola nie zawsze jest odpowiednio doceniana. Kampanie społeczne, które pokazują, jak ważny jest zawód pielęgniarki, mogą pomóc w zmianie postrzegania tego zawodu w oczach społeczeństwa. Dobrze zaplanowane działania promujące pielęgniarstwo, np. poprzez media, mogą zwiększyć zainteresowanie tym zawodem. Zwiększenie roli pielęgniarki przez utworzenie Zaawansowanej Praktyki Pielęgniarskiej w systemie ochrony zdrowia nie tylko zmieni postrzeganie tego zawodu, ale poprawi jakość leczenia i opieki pacjentów.
- Rozpoznawalność w systemie opieki zdrowotnej: Podkreślenie roli pielęgniarek w systemie opieki zdrowotnej, ich wiedzy medycznej, umiejętności zarządzania opieką nad pacjentem i współpracy z lekarzami, pomoże zwiększyć świadomość o wartości tego zawodu.
4. Wsparcie psychiczne i emocjonalne dla pielęgniarek
- Programy wsparcia psychologicznego: Zawód pielęgniarki wiąże się z dużym stresem, wypaleniem zawodowym i emocjonalnym obciążeniem. Wprowadzenie programów wsparcia psychologicznego i zapobieganie wypaleniu zawodowemu może poprawić samopoczucie i zaangażowanie pielęgniarek w ich pracę.
- Praca w zespole i wsparcie koleżeńskie: Tworzenie silnych zespołów pielęgniarskich, które oferują wzajemne wsparcie i współpracę, może pomóc w przeciwdziałaniu wypaleniu i zniechęceniu.
5. Dostosowanie godzin pracy do potrzeb współczesnego rynku
- Elastyczność godzin pracy: Zapewnienie bardziej elastycznych godzin pracy, takich jak zmniejszenie liczby nadgodzin, wprowadzenie zmian nocnych w bardziej zrównoważony sposób, a także oferowanie różnych form zatrudnienia (np. praca na część etatu) może przyciągnąć więcej osób do zawodu.
- Wynagrodzenie za nadgodziny i dodatki nocne/świąteczne bez względu na formę zatrudnienia: Odpowiednie wynagrodzenie za nadgodziny oraz praca w weekendy i święta może zmniejszyć obciążenie pielęgniarek i poprawić atrakcyjność tego zawodu. Publiczne szpitale nie uznają i nie przyznają nadgodzin personelowi zatrudnionemu na etacie, natomiast powierzają je pracownikom kontraktowym (są tańsi, ponieważ kontraktowym nie wypłaca się pochodnych wynagrodzenia, w tym dodatek nocny i świąteczny).
6. Inwestycje w nowoczesny sprzęt i technologie
- Wykorzystanie technologii w pielęgniarstwie: Zwiększenie dostępu do nowoczesnych narzędzi i technologii w pracy pielęgniarki, takich jak elektroniczne systemy zarządzania pacjentami, robotyka, telemedycyna, może uczynić pracę bardziej efektywną i mniej obciążającą fizycznie. Dzięki temu praca pielęgniarki może stać się bardziej interesująca i mniej stresująca.
7. Popularyzacja zawodu wśród młodych ludzi
- Kampanie edukacyjne w szkołach: Programy promujące pielęgniarstwo w szkołach średnich oraz na uczelniach mogą pomóc młodym ludziom zainteresować się tym zawodem. Pokazanie, jak ważną rolę odgrywają pielęgniarki w opiece zdrowotnej, może zmienić postrzeganie zawodu na bardziej prestiżowe.
- Stypendia i programy wsparcia finansowego: Zachęty finansowe, takie jak stypendia, pożyczki studenckie lub dofinansowanie do studiów pielęgniarskich, mogą pomóc osobom z niższymi dochodami podjąć decyzję o wyborze tego zawodu.
- Kampanie edukacyjne wśród młodych mężczyzn – mężczyźni stanowią niewielki odsetek (2-5% ogółu pielęgniarek), dlatego przyciągnięcie ich i zainteresowanie tym zawodem jest kluczowe, szczególnie w sytuacji deficytów kadr pielęgniarskich. Godne uwagi jest powstanie odrębnych organizacji analogicznych do obecnego samorządu pielęgniarek, których celem byłoby określenie priorytetów, zadań i roli pielęgniarzy w systemie ochrony zdrowia.
8. Integracja z innymi zawodami medycznymi
- Współpraca z lekarzami i innymi specjalistami: Dalszy rozwój współpracy między pielęgniarkami a lekarzami, terapeutami czy farmaceutami sprawi, że zawód pielęgniarki stanie się bardziej zróżnicowany i w pełni wykorzystywany w systemie ochrony zdrowia.
9. Zwiększenie liczby programów i działań związanych z mobilnością zawodową
- Możliwości pracy za granicą: Wzrost mobilności zawodowej pielęgniarek w ramach Unii Europejskiej i poza nią, np. poprzez ułatwienia w uznawaniu kwalifikacji, może przyczynić się do większego zainteresowania tym zawodem. Jest to w gestii samorządu pielęgniarskiego. Aktualnie pielęgniarki mają poważny problem w nostryfikacji swoich kwalifikacji w Wielkiej Brytanii. Działania na rzecz poprawy warunków pracy pielęgniarek także w innych krajach mogą stanowić istotny element zachęcający do podjęcia tej profesji.
Podsumowując, kluczowe będzie stworzenie lepszych warunków pracy, zwiększenie prestiżu zawodu oraz inwestowanie w edukację i wsparcie zawodowe pielęgniarek. Zwiększenie zainteresowania zawodem pielęgniarki wymaga holistycznego podejścia, które będzie uwzględniać nie tylko aspekty finansowe, ale także emocjonalne i społeczne.
EWOLUCJA ZAWODU PIELĘGNIARKI OD STAROŻYTNOŚCI DO WSPÓŁCZESNOŚCI – ZOBACZ
Praca badawcza nt. „Wartości a nonkonformizm pielęgniarek” – więcej tutaj. Celem tej pracy jest określenie związków występujących pomiędzy osobowościowym nonkonformizmem a preferowanymi wartościami warszawskich pielęgniarek. Niniejsza praca jest istotna w ocenie predyspozycji osobowościowych w kontekście usamodzielnienia zawodu pielęgniarki poprzez postulat rozszerzenia określonych uprawnień na równi z lekarzami. Wg ogólnopolskiej ankiety na pytanie „Czy jesteś za rozszerzeniem uprawnień zawodowych pielęgniarek w określonym zakresie zgodnie z ustawą o zawodzie pielęgniarek i położnych tj. świadczeniem usług leczniczych, diagnostycznych, rehabilitacyjnych oraz czynności ratowniczych na równi z uprawnieniami lekarza” ponad 90% ankietowanych pielęgniarek odpowiedziało twierdząco – zobacz.