Uprawnienia

OPIS DZIAŁAŃ/KAMIENIE MILOWE :

Ważność zredefiniowania praktycznych i samodzielnych uprawnień pielęgniarki i położnej wymaga natychmiastowych zmian prawnych z powodu uregulowania 15 zawodów medycznych na zasadzie ustawy (Ustawa z dnia 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych (Dz. U. 2023 poz. 1972, dalej jako: ustawa), która weszła w życia 26 marca 2024 roku. Dotąd kształtował się sztywny podział ról i zadań kilku zawodów medycznych: lekarz – leczy, a pielęgniarka – pielęgnuje. Dwukrotnie zwiększenie liczby zawodów medycznych sprawia, że kompetencje i uprawnienia lekarzy i kadry pielęgniarskiej muszą ulec zmianie dla dobra pacjenta. Zasada partnerstwa i komplementarności obu w/w zawodów medycznych jest kluczowa, aby jakość opieki medycznej nad pacjentem była lepsza (Polska ma 2-krotnie niższy wynik niż średnia krajów OECD). Wg badań przedstawionych na XVI Europejskim Kongresie Gospodarczym wynika, że 75% ankietowanych wyraziło opinię, że dostępność do usług medycznych jest najważniejsza (zobacz: zakładka Aktualności wpis nr 69). Dlatego kadra pielęgniarska o najwyższych kwalifikacjach powinna zapewnić cytuję za ustawą „samodzielne udzielanie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych oraz medycznych czynności ratunkowych„, co oznacza, że po pierwsze pielęgniarka samodzielnie udziela świadczeń medycznych oraz po drugie posiada uprawnienia w określonym zakresie na równi z lekarzem bez specjalizacji.

Poniżej prezentujemy prace robocze jakie zostały wykonane przez OIZPP-projekt.

Ważna jest również implementacja Zaawansowanej Praktyki Pielęgniarskiej (ZPP) w realiach aktualnego systemu ochrony zdrowia. Celem wdrożenia ZPP jest poprawa jakości opieki nad pacjentem. Ponadto przy zwiększeniu uprawnień Zaawansowanej Praktyki Pielęgniarskiej system ochrony zdrowia będzie mógł zaproponować szybką, niedrogą i fachową pomoc medyczną społeczeństwu, tak jak to działa w innych krajach.

OIZPP-projekt uczestniczy w dyskusjach z innymi organizacjami pielęgniarskimi i sam przygotowuje zakres uprawnień dla ZPP na podstawie dokumentu z Kancelarii Senatu pt. Mapa uprawnień zawodów medycznych (poniżej). Istotne jest nazewnictwo uprawnień, które powinno być zwięzłe i zrozumiałe dla innych zawodów medycznych (tamże: od str. 57 – uprawnienia pielęgniarek)

Rozpatrując mapę uprawnień zawodów medycznych z 2022 r. przychylamy się do rozszerzenia uprawnień ZPP, które powinny być syntezą uprawnień felczera, lekarza bez specjalizacji (od str.15) oraz ratowników medycznych (od str. 101) z uwzgl. dotychczasowych uprawnień pielęgniarki systemu (poniżej). Szczegółowe opracowanie programu w ramach certyfikacji ZPP przy współpracy z CMKP (kompatybilność z programem dla lekarzy i ratowników med.) można ustalić w zespole roboczym z w/w zawodami. Uzyskanie statusu ZPP pozycjonuje Zaawansowaną Praktykę Pielęgniarską w grupie siatki płac razem z lekarzem bez specjalizacji ze wsp. płac 2,0 (lekarz specjalista wsp. płac 2,5). Niedorzeczne i kuriozum na skalę światową jest to, by lekarz miał wynagrodzenie niższe od pielęgniarki. Kluczowa jest samodzielność w wykonaniu określonych czynności w zakresie udzielania świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych oraz medycznych czynności ratunkowych wg ustawy o zawodzie pielęgniarki i położnej. Umiejętność współpracy i wypracowanie partnerstwa i komplementarności między zawodami medycznymi jest ważne z punktu widzenia dobra pacjenta oraz optymalnego wykorzystania zasobów wykwalifikowanej kadry medycznej w publicznym systemie ochronie zdrowia.

OIZPP-projekt od 14.03 do 21.03 2024 wystosowała kilkanaście pism zaadresowanych do Dziekanów, Kierowników Wydziału Pielęgniarstwa oraz Studentów Pielęgniarstwa wielu uczelni w Polsce z prośbą o dyskusję i przygotowanie 50 uprawnień jakie powinna posiadać Zaawansowana Praktyka Pielęgniarska (ZPP) na równi z lekarzem. Czas oddania prac do końca czerwca.

W związku z krytycznymi opiniami samych dydaktyków pielęgniarstwa ws. uzyskiwanych specjalizacji, certyfikacją ZPP powinna zająć się odrębna jednostka organizacyjna w porozumieniu z CMKP i OIZPP. Osadzenie ZPP w publicznych podmiotach leczniczych jest niezbędne. Rola specjalistek pielęgniarstwa w polityce płacowej publicznych szpitali jest związana z większymi kosztami, chociaż ich zakres obowiązków w porównaniu do pielęgniarki bez specjalizacji nie ma dla szpitala większego znaczenia. Dlatego należy położyć nacisk, żeby ZPP stała się alternatywą dla droższej usługi lekarza przy podstawowych czynnościach takich jak: wykonanie badania fizykalnego, skierowanie i wykonanie pełnego pakietu badań biochemicznych, wypisanie recept oraz zwolnienia L4 na 7/14 dni, skierowanie do lekarza specjalisty. Zatorowość i niewydolność ochrony zdrowia wynika z tego, że uprawnienia zapobiegawcze, diagnostyczne, lecznicze są wyłącznie przyporządkowane do zawodu lekarza. Nie wszyscy w pierwszym kontakcie z publiczną opieką medyczną wymagają interwencji specjalisty. Zgodnie z przeprowadzonymi badaniami na potrzeby XVI Europejskiego Kongresu Gospodarczego (szczegółowy opis – zakładka Aktualności – wpis nr 69) jest duże zapotrzebowanie (ok. 75% respondentów) na szybki dostęp do fachowej kadry medycznej. Ten czynnik determinuje rezygnację z usług medycznych w publicznej ochronie zdrowia na rzecz prywatnej. Zaledwie 15% respondentów decydując się na prywatną opiekę medyczną oczekuje wyższej jakości opieki, co oznacza, że nie jakość, ale szybka dostępność jest najważniejszym determinantem zadowolenia z opieki medycznej. Dla skutecznego leczenia pacjentów oraz optymalizacji kosztów i zasobów kadry medycznej w ramach publicznego systemu ochrony zdrowia lekarz powinien w możliwie krótkim czasie nabyć uprawnienia specjalisty, co niestety nie przekłada się w praktyce – więcej. Pielęgniarki nie odciążą lekarzy od biurokracji. Częściowe przejęcie ich zadań przez rozszerzenie uprawnień ZPP służyć będzie dla dobra i zadowolenia pacjenta z jakości świadczonych usług medycznych. ZPP jako koordynatorzy opieki medycznej mają stały kontakt z pacjentem – komunikacja i asystowanie pacjentowi na każdym etapie procesu leczenia podniesie jakość opieki. Zaawansowana Praktyka Pielęgniarska (ZPP) wpłynie na poprawę zadowolenia pacjentów. Polski pacjent zasługuje na najwyższą jakość opieki w publicznej ochronie zdrowia.

Dziękuję w imieniu OIZPP-projekt za zaproszenie i możliwość uczestnictwa online w 2-godzinnym spotkaniu roboczym dnia 6 maja 2024 r. Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego ws. przygotowania listy uprawnień APN (Zaawansowanej Praktyki Pielęgniarskiej) dla POZ i opieki paliatywnej. Aktualnie czekamy na opinię Prezesa Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego dr Grażyny Wójcik ws. wypracowania współpracy w 5-ciu obszarach wg poniższego pisma: